Dagelijks oefenen: een minuutje “in het nu”

---

the Quick Version
kijk in de verte en let op de het gevoel van het inademen, van het uitademen en van de adempauze zonder er ook maar iets aan te willen veranderen. Jouw hersenstam weet uitstekend hoe er geademd moet worden. Bij het uit ademen zeg zonder geluid “dit is nu”, bij de adempauze weer “dit is nu” en bij de inademing “een nieuw nu”. Herhaal dit een paar keer en doe dat dagelijks.

---

Waarom? Lees:

the Longer Version

In het hier-en-nu leven is al eeuwen een belangrijke aandachtspunt. In diverse, met name Boeddhistische, stromingen in het verre oosten en sinds de jaren zestig/zeventig (via Gestalt en Transactionele Analyse) hebben we ook in de psychotherapie aandacht gekregen voor “aanwezig zijn in het moment”. Zeker de laatste jaren is er weer veel aandacht voor meditatietechnieken die natuurlijk niet meer zo genoemd worden maar onder “mindfulness” of inmiddels onder de vlag “derde fase cognitieve therapie” terrein aan het heroveren zijn. En ook in managementtrainingen zijn meditatieve vormen inmiddels een regelmatig terugkerend onderdeel om de efficiëntie en effectiviteit van mensen te vergroten.

What we see depends mainly on what we look for. ~ John Lubbock

Waarom zou ik dat eigenlijk willen: “in het moment” zijn?

Alleen al het praten over het hier-en-nu klinkt voor veel mensen als “vage taal van zwevers die dertig centimeter boven de grond proberen te lopen”. Laat staan dat je van die “woowoo”-oefeningen nog zou moeten gaan doen ook. Geloof me, ik ben ook allergisch voor vage praat en er zijn al genoeg trainers die zonder fatsoenlijke uitleg komen met “beleef het nou maar”. Maar als je daar even wat beter naar kijkt dan blijkt ineens dat er hele begrijpelijke redenen voor te zijn.

---

communicatie

Veel van ons werk in de huidige communicatiemaatschappij draait om eenduidige communicatie en het inschatten van situaties en risico’s. Kijk alleen maar naar de huidige crisis. De gedachte dat je meer kunt uitgeven dan dat je verdient, is een gedachte geweest die echt heel erg “waar” leek te zijn toen die mensen aan het uitgeven waren(..) Neem nou de problemen die bedrijven hebben in de communicatie met hun medewerkers. De gedachte dat je ver zou kunnen komen met spindoctor-praat over verantwoordelijkheid aan de ene kant en tegelijkertijd een controle-behoefte die helder laat zien dat je de professionaliteit van medewerkers niet vertrouwt, hoever verwacht je daar werkelijk mee komen? (ik denk hier bijvoorbeeld aan het nieuwe werken)

---

resource-, relatie & risico beoordeling

De realiteit, ook van je eigen gevoel, onder ogen zien en erbij stil staan dat je mogelijk niet “de Waarheid” ziet maar dat je als beoordelaar misschien voornamelijk bezig bent om jouw eigen beeld van de werkeliijkheid nog eens te bevestigen. Al sinds de oude Grieken weten we dat we meer lijden onder onze eigen angsten die intstaan door ons beeld(!) van onze werkelijkheid dan door de dingen die er in de werkelijkheid ècht gebeuren.

In relatie-coaching en in mediation zie je het vaak: uit de hand gelopen ruzies ontstaan meestal niet zo zeer omdat er daadwerkelijk zulke grote verschillen bestaan tussen de verschillende partijen maar vooral omdat beide partijen vasthouden aan hun beeld van de ander en dat alle acties van de ‘tegenpartij’ (dus) vanuit die manier beoordeeld worden en zorgen voor een escalatie en ingraven in loopgraven. De kansen tot de-escaleren worden niet eens meer waargenomen!

managen

Oprecht kijken naar waardeverhoging, oprecht gaan kijken naar de eigen angsten of naar de waarde van medewerkers of de markt. Oprecht kijken naar de andere partij en je eigen communicatie, is in deze tijd waarschijnlijk extra geld waard. In staat zijn om je oordeel even uit te stellen. Bereid zijn om “het nog even niet te weten” zodat je beter in staat bent om te kijken naar wat er daadwerkelijk gebeurt is best een belangrijke tool op heel verschillende maatschappelijke gebieden: privé-relaties, werkrelaties, klantenrelaties, risico inschatting, etc. Nee, het is géén panacee: het is niet handig om jezelf af te vragen of er nou werkelijk wel een bus aan komt. Dat is een moment om een stapje achteruit te doen. Maar heel vaak is het bewustzijn dat je even kunt beslissen om jouw aannames even uit te stellen een belangrijke vaardigheid in deze tijd.

Een (toch oosters) spreukje in dit verband:

Not-knowing is true knowledge. Presuming to know is a disease.
First realize you are sick; then you can move toward health. ~ Lao-tzu

---

deze oefening

Ademoefeningen worden in trainingen en sinds jaren gebruikt om even met je volle aandacht terug te komen naar het hier-en-nu. En een maniertje om dat nog even aan te scherpen is de volgende oefening:

Wanneer je weer merkt dat jouw beeld van de werkelijkheid misschien wel in de weg staat van het waarnemen van de werkelijkheid van het hier-en-nu dan zou je even een klein minuutje kunnen letten op de het gevoel van het inademen, het uitademen en de adempauze.
Waar voel je de lucht stromen, waar voel je de impuls ontstaan om weer in te ademen, hoe voelt het moment…
Let even kort op het gevoel van het ademen zonder er ook maar iets aan te willen veranderen. Jouw hersenstam in jouw eigen lijf weet donders goed hoe er geademd moet worden. Dat hoef je niet te sturen. Dus als je uit ademt zeg dan zonder geluid tegen jezelf “dit is nu”. Als je vervolgens de adempauze meemaakt, hoe kort die ook duurt, zeg dan weer tegen jezelf “dit is nu”. Wanneer je daarna weer inademt, zeg dan tegen jezelf “een nieuw nu”. En als je vervolgens weer uit ademt zeg dan tegen jezelf weer “dit is nu”. Bij de adempauze die je daarna meemaakt zeg je “dit is nu”. Bij de volgende inademening zeg je opnieuw tegen jezelf “een nieuw nu”. En dit herhaal je een paar keer zodat je jezelf even focust op het nu zoals dat nu is,

Ervan uitgaande dat mensen in rust niet veel meer dan een keer of 6 tot 10 per minuut ademen dan hoef je dit maar een keer of zeven te herhalen en dan heb je jezelf al behoorlijk geoefend in het aandacht hebben voor het moment.
In het begin is het misschien handig om even je ogen te sluiten tijdens deze oefening. Maar als je hier een paar dagen mee geoefend hebt, dan raad ik altijd aan om de ogen open te houden maar nergens echt naar te kijken. Gewoon in de verte kijken, starend alsof je naar de horizon kijkt terwijl je misschien helemaal geen horizon kunt zien. Als je een diepe inademing hebt, merk dan dat je een diepe inademing hebt. Als ie kort is, merk dan dat ie kort was. Als je een korte uitademing hebt, merk dan dat het een korte uitademing is, en merk dat ie lang was als ie lang bleek te zijn terwijl jezelf alleen maar zegt “dit is nu”. Als je een lange adempauze hebt, merk dan maar hoe lang ie kan zijn zonder benauwd te worden en als ie kort bleek dan was ie vast toch lang genoeg om tegen jezelf te zeggen “dit is nu”.
Je kunt deze oefening afsluiten met een inademing terwijl je de gedachte vormt “ieder nieuw moment is nieuw…”

---

effect

Deze oefening hoeft, als gezegd, nog geen minuut te duren. Dus neem eens een week om jezelf te oefenen in het uitstellen van jouw oordeel door deze oefening te herhalen voordat je situaties gaat beoordelen of als je merkt dat je al meent te weten wat er gaat gebeuren. Je hebt de bagage op je rug die je hebt maar kijk of je hem voor dat moment even naast je neer kunt zetten.
Soms zelfs blijkt dan ineens dat je na zo’n oefening toch ineens iets lichtvoetiger verder kunt dan dat je aanvankelijk gedacht had.

– – – – –

Advertentie