the Quick Version
Er zijn twee bekende boosdoeners in relatie-conversaties die er heel regelmatig in één enkel zinnetje uit komen: “jij bent altijd …” en dan doet het er eigenlijk niet eens mee zo toe wat er bij “…” wordt ingevuld, de rest van het gesprek kan eigenlijk vrijwel nergens meer over gaan. Het is handiger om te communiceren volgens een paar regels. Dat helpt om de verschillende lagen in communicatie beter uit elkaar te houden. Wat er in dit zinnetje ‘mis’ gaat, is: -1-“jij bent” & -2-“altijd …”
Wanneer je merkt dat jouw gesprekken de neiging hebben om uit de hand te lopen, zorg dan dat je communiceert met “nu-boodschappen ” en “ik-boodschappen”
Uitgebreider? lees:
the Longer Version
Communicatieregels
Communicatie kan je het beste laten gaan over wat iemand doet, niet over wat iemand is.
Wat je doet, namelijk, dat kan je veranderen. Gedrag is te verminderen, nieuw aan te leren, af te leren, te versterken. Wat iemand is dat is vrijwel niet echt bij te sturen. Je kan wat schaven, je kan ermee leren werken. Iemand is wat ie is en daarmee heb je dus gelijk de hoop ontnomen dat iemand in de toekomst iemand anders gaat zijn. En zelfs als je dat al zou kunnen bereiken dan krijg je een beetje dat Pink Floyd gevoel als Syd Barret ge-quote wordt over het effect van zijn therapie: “You re-arrange me ‘til I’m sane. You lock the door. And throw away the key. There’s someone in my head but it’s not me”… dat wil je niet als partner.
Het gaat om gedrag. Je wilt een relatie, geen heropvoeding.
het gaat om NU
Praat in het hier-en-nu. Je hebt het niet over “altijd” je hebt het per definitie over “nu”. Wanneer iemand jou werkelijk altijd verkeerd zou begrijpen dan had je niet eens de je zin te beginnen. Ooit is het blijkbaar anders geweest en meer dan dat, blijkbaar heb je de hoop dat het in de toekomst weer anders gaat worden.
Praat over wat je nu voelt. Of praat misschien over wat je nu voelt als je terug denkt aan een periode (met een begin en een eind). Dus één van de meer ‘killing’ woordjes in dit soort conversaties is “altijd”, zeker in combinatie met “jij”)
Geef ik-boodschappen.
Ik-boodschappen gaan over jou. Je vertelt wat je ziet en hoort. Dat zijn jouw waarnemingen. Jouw fantasie en jouw gevoel is jouw verantwoordelijkheid. De dingen die je naar aanleiding daarvan bedenkt dat zijn jouw gedachten waarin je rekening moet houden met jouw kwetsbaarheden. Het zijn de dingen waar jij jouw verantwoordelijkheid voor neemt. Jij laat zien wat jij bedenkt over jouw oplossingen.
Ik-boodschappen geven uitleg over jouw situatie. Ze verwijten niet, maar het gebruik van ik-boodschappen legt uit wat er ìn jou gebeurt, zoals jij echt bent zodat er zo goed mogelijk met jou kan worden samen gewerkt. Het geeft de vragen die jij hebt aan anderen. Dat zijn geen eisen en je dwingt niks af. De reactie van de ander is de verantwoordelijkheid van de ander.
– ik hoor, ik zie,
– ik fantaseer,
– ik voel (op dit moment),
– ik denk (op dit moment -en ik waardeer je-),
– ik vraag misschien na,
– misschien vraag ik jou om ander gedrag,
– zeker vraag ik je hoe ik jou kan helpen om mij te helpen.
Ik-boodschappen geven een handleiding van jouw gevoelsleven en zijn misschien ook wel een aanloop naar een vraag die je wilt stellen: een vraag om uitleg zodat je dingen beter kunt begrijpen of scherper kunt zien, òf een vraag om ander gedrag waar jij je gelukkiger door denkt te voelen in de toekomst..
ik hoor jouw woorden, ik zie jouw gedrag,
naar aanleiding daarvan heb ik mijn fantasieën en dat
geeft mij de gevoelens die ik op dit moment voel.
Ik denk na over oplossingen. Ik waardeer jou.
Misschien vraag ik na of jij goed heb gehoord en gezien wat ik probeer te zeggen (zodat er geen misverstand over kan bestaan) en dan vraag wat jij daar van vindt. Mogelijk vraag ik jou ook om ander gedrag in de toekomst (ander gedrag dat mij hopelijk een ander gevoel -en daarmee ander gedrag- zal gaan geven)
En zeker vraag ik je hoe ik jou kan helpen om mij te helpen
Vráág als je vraagt
Als ik vráág om (ander) gedrag in de toekomst dan draait het er daarbij om dat je ook daadwerkelijk een vraag stelt. Niet een opdracht geeft of gedrag afdwingt. Het gaat er namelijk om dat iemand dat gedrag ook weer uit eigen beweging voor jou wil doen. Het is na jouw vraag vervolgens helemaal aan de ander om te bepalen of hij/zij dat gedrag wil gaan doen dat jou in de toekomst een ander gevoel zou moeten gaan geven.
Het effect van ik-boodschappen is dat je het kunt gaan hebben over jouw emoties in plaats dat je jouw emoties op elkaar afvuurt als een projectiel.
Hou jezelf in het volgende gesprek bijvoorbeeld eens aan het script dat aan het einde van deze pagina staat.
Herstel van gelijkwaardigheid
En als laatste tip: Wanneer je iets ‘moeilijks’ gaat zeggen zoals negatieve kritiek op gedrag. Of wanneer je gaat praten over het gedrag van de ander dat jou een onaangenaam gevoel geeft: bedenk je dan vervolgens even waar je het als afsluiter met de ander over wilt hebben. Iets dat de ander goed doet iets dat waardeert bij de ander. Dat is belangrijk voor het herstel van gelijkwaardigheid. Wanneer je iemand opmerkingen maakt over zijn/haar gedrag dan ga je als het ware even boven iemand staan. Dat kan je op een goeie manier doen of op een foute manier. In alle gevallen ga je even boven iemand staan. Het kan belangrijk zijn om daarna juist de gelijkwaardigheid te herstellen door even te benadrukken dat jij ook fouten maakt waar het over kan gaan of dat de ander iets anders erg goed doet (beter dan jij).
Het script van de ongelijke ik-boodschap
“Jij doet altijd … en dan kan ik niet anders dan me … voelen” (waarmee je jezelf eigenlijk onder de ander plaatste)
Jij moet … doen” (waarmee jij jezelf boven iemand stelt … Jij moet je eens laten behandelen voor … “(zonder dat er is nagevraagd of iemand het eens is met de diagnose die jij stelt)
Het script van de gelijke ik-boodschappen
“Ik hoor je zeggen wat er gezegd werd en ik zie hoe dat gezegd wordt. Dat geeft me mijn fantasieën over over jouw gevoel in mijn ogen. Zie ik dat goed?” -door te eindigen met een vraag of je het goed ziet geef je de ander een kans gelijkwaardig over gedrag te gaan praten-
“Ik snap dat jij jezelf voelt. Maar als je dit wilt doen, dan voel ik mij daardoor waarschijnlijk ….”
Eventueel, als je graag wilt dat iemand iets anders zou doen in de toekomst kan je dan vragen:
“zou jij er voor mij in de toekomst op willen letten dat je doet? Dat zou mij vaker het gevoel geven dat “
Mogelijk voegt dit wat toe aan een relatieconversatie die meer positieve effecten heeft.
Bij vragen: *klik hier voor contact*
Lees over communicatie:
- Beter communiceren met ik-boodschappen & nu-boodschappen
- metacommunicatie naar Schulz van Thun
westcoachingblog.wordpress.com 
Eén reactie op “Beter communiceren met ik-boodschappen & nu-boodschappen”