the Quick Version
Het korte antwoord op de vraag “Waarom die ik niet wat ik wil doen?” is: angst. Dat hoeft misschien niet zo te voelen maar uiteindelijk is dat eigenlijk in 99% het onderliggend probleem: leven vanuit angst.
Die angst kan als angst worden gevoel of als kwaadheid, als depressie of het kan ook gewoon zijn dat je helemaal niet voelt hoe bang je bent.
Maar angst is het ding dat je tegenhoudt.
- Dan kan je jezelf (voor je kop) gaan slaan, dat je niet bang moet zijn: zinloos
- Dan kan je helemaal niks voelen en iets anders gaan doen: zinloos
- Dan kan je kwaad gaan worden en schreeuwen tegen de wereld dat zij je niet bang zou moeten maken: …zinloos
- Dan kan je je terugtrekken en in jouw veilige plek depressief zitten voelen: zinloos
- Dan kan je (samen met iemand anders) de angst in de ogen kijken en stap voor stap aanpakken: succes gegarandeerd! (Gegarandeerd? Jazeker! Als je het stap voor stap doet, en je laat jezelf niet verleiden tot het zetten van grotere stappen dan dat jouw angst blijkbaar aan kan…)
kleine stappen: gauw thuis
grote stappen: gauw op je bek
Hoe dan anders? Lees:
the Longer Version
Waarom doe ik niet wat ik wil doen? (BEM)
Kijk nog eens even naar het G-Schema*
Als je daar goed naar kijkt dan zie je dat al snel dat er pijltjes staan naar boven en beneden tussen gevoel en gedachten en je ziet ook dat je een verschil kunt maken tussen het eerste gevoel bij een gebeurtenis en het tweede gevoel: primaire emoties versus secundaire emoties.
Waar het vaak mis gaat in ons leven (en geloof me: ik weet uit ervaring waar ik het over heb) dat is op het punt dat we eigenlijk niet zo goed in de gaten hadden wat de eerste emotie was bij bepaalde dingen, dat we er dan over gingen denken -of dat we er dingen over geloven- en dat we dan vervolgens iets anders gaan voelen (en “niks voelen” is ook iets anders voelen) en dus eigenlijk niets doen met dat eerste gevoel.
Gevoel heeft gedrag nodig zegt Hans
Maar gevoel heeft gedrag nodig om te veranderen. Dus als we niks doen met dat gevoel, dan heeft dat eerste gevoel de neiging om te blijven plakken, te blijven bestaan in ons leven. Als we geïrriteerd zijn over iets en we zeggen er niks over, dan lijken we het even later “helemaal vergeten” te zijn. Maar als er dan binnenkort weer het zelfde gebeurd (en waarom zou dat niet zo zijn, we hebben immers niemand laten weten dat het ons irriteert …), als dezelfde gebeurtenis zich herhaalt dan merken we ineens dat we de irritatie van de volgende keer er nog zat en dat we in één keer twee keer zo geïrriteerd zijn als de vorige keer…
Niet onlogisch want het is ook twee keer gebeurt. En de derde keer komt hetzelfde likje irritatie er weer gewoon overheen… en de vierde… en de vijfde
Gevoel heeft gedrag nodig en daarom is het belangrijk om voldoende gedachten te besteden aan ons primaire gevoel dat we daar gedrag aan koppelen, iets mee doen dat hout snijdt voor die emotie en dat we het niet verbasteren tot een ander gevoel
Wanneer we dingen niet doen: uitstellen tot het gevoel lijkt te zijn verdampt, iets anders gaan doen dan datgene dat nou eenmaal nodig is om het gevoel van “jouw beestje”, jouw emotionele brein (zie MPK-verhaal) serieus te nemen, dan zie je dat gevoel blijft plakken aan bepaalde situaties.
Freeze
Als je mensen hoort over de biologische reacties van ons emotionele brein dan hoor je inmiddels iedereen toch wel zo’n beetje over “fight and flight” in nood situaties: mensen -net als andere dieren- gaan in nood situaties vechten of ze vluchten.. OF?…
Op de één of andere manier vergeten we vaak de derde optie die in de biologie heel duidelijk beschreven staat: “fight”, “flight” or “Freeze”!!!
Dieren in een noodsituatie “bevriezen”, geen beweging tot ik weet waar de tijger zich bevindt, geen beweging tot ik weet waar de uitweg is waar ik naartoe kan rennen of tot ik zie hoe ik me hieruit kan vechten… En zelfs dan nog! Dat vorige is de oriëntatie reactie. Maar het gaat verder: Soms zie je hoe dieren strak stil staan en vertrouwen op hun schutkleur! Stil staan en misschien gaat het me voorbij. Stil staan en misschien ziet de jager mij aan voor een dood blad, een boomstronk of een bloem…
ik vertrouw op mijn schutkleur
En dat is voor ons mensen niet anders. We hebben niet zulke geweldige schutkleuren maar sociaal zie je hetzelfde gebeuren: vriendelijk glimlachen tot het voorbij is. Mensen verstrakken en glimlachen vriendelijk: “nee hoor, ìk ben geen bedreiging”, “daar hoef ik toch niet bang voor te zijn?”, “ik pas me wel aan”, bevriezen en zeggen “ja en amen”, slikken en houden uit waar ze bang voor zijn
Juist als ik stil blijf staan… niet in kleur misschien maar sociaal: we zetten gewoon onze schutkleuren op. Vriendelijk glimlachend, stug doorwerkend, leuk meelopend laten we niet zien hoe bang we zijn. Sterker nog: we zijn zó in de weer met onze secundaire reactie dat ie ook goed gaat voelen en dat we gaandeweg beginnen te geloven dat we in eerste instantie ons secundaire gevoel hadden.
Moet je voor de ‘aardigheid’ maar eens kijken naar de dingen die er gebeuren bij een reorganisatie met deze bril op: Kun je ze herkennen?
- die leuke medewerkster (M/V) die ineens nog leuker gekleed naar het werk komt: het bloempje
- de enthousiaste meedenker die allemaal goede ideeën heeft in de richting van “de baas”: het takje dat in “de goede richting” wijst (welke richting de manager ook wil dat het wijst.
- De onopvallende doorploeteraar die hard werkt en denkt als ik nou maar doe wat “goed” is dan gaat het wel “goed”: het blok hout.
- Natuurlijk hebben we ook nog de schreeuwlelijk die als een kat in het nauw de verandermanager aanvalt nog voordat er überhaupt duidelijk is wat er veranderd gaat worden.
- Natuurlijk kan je er als verandermanager op vertrouwen dat een aantal mensen er als een haas vandoor gaat als je aankondigt dat de situatie niet veilig meer is (en dat die in paniek soms de verkeerde kant op rennen…)Maar 80% blijft zitten, doet onzichtbaar wat ie moet doen (en als je als manager door dit bos loopt lijkt er geen vuiltje aan de lucht als je niet goed kijkt (dit bedoel ik niet cynisch: maar vaak is het verstandig om deze fenomenen iets beter te leren herkennen als verandermanager, juist om te voorkomen dat het veranderproces dat aanvankelijk zo vloeiend lijkt te verlopen ineens krakend en vooral zuchtend tot stilstand komt)
De angst regeert als je d’r laat
En ik ken uit mijn eigen leven:
angst regeert als je d’r laat… en als je angst niet als angst herkent: dan zit ze aan het stuur
Want dat is waarom we dus vaak de dingen niet doen die we zouden moeten doen. Omdat we ze eng vinden. Ook al weten we dat het niet eng zou hoeven zijn. Als ons beestje het eng vind, dan is het eng. Ook al herkennen we niet eens dat we het eng vinden en geven we onszelf op ons donder: het is als een bang paard dat iets eng vind en alleen maar klappen krijgt van de berijder.
Ook al maken we mee dat het misschien wel mee viel: we vonden het zó belachelijk dat we bang waren dat we niet eens opgelucht kunnen zijn als we een kleine stap in de goede richting zetten die rekening hield met onze angst.
Ook al rennen we weg zonder dat we in de gaten hebben hoe bang we zijn: dan verzinnen we onder het rennen wel een prachtige reden waarom het heel verstandig was om te rennen
…en ondertussen zetten we niet de stappen die we zouden kunnen zetten om onze angst te verminderen.
het anti-gif tegen het gevoel van angst is het gevoel van opluchting
Aanbod
We kunnen eens samen gaan zitten om eens rustig te kijken naar de dingen die er gebeuren in jouw organisatie om jou heen. Om samen eens te kijken of het wel zo rustig is in het bos als dat jij denkt dat het is.
We kunnen eens rustig gaan zitten en op een rij zetten hoe jij opgelucht zou kunnen zijn zonder dat voor jezelf weer stuk te maken.
Mocht u vragen willen stellen +klik hier+
contact pagina: +klik hier+
westcoachingblog.wordpress.com 