the Quick Version
Een aandachtspunt in veel relaties is dat er veel met schuld wordt geschermd naar elkaar.
In het kort: je kan over alle onderwerpen praten in termen van “schuld”, of je kan over precies diezelfde onderwerpen praten in termen van “verantwoordelijkheid”. En dat maakt een wereld van verschil.
Hoe dan? Lees:
the Longer Version
Wat is schuld-ping-pong en hoe stap je daar uit?
> Regelmatig Relatie Werk-overleg
> Hoe voorkom je zo’n “vechtscheiding”? (deel 01)
> Elementen van integratieve (relatie)gesprekken (incl. de 5%-truuk)
> Wat is schuld-ping-pong, en hoe stap je daar uit? (in willekeurige volgorde)
De Amerikanen noemen het ook we “the Blame-Game”: Wie van ons is ‘de schuldige’? (en duidelijk zal zijn dat ik vind dat ik dat niet ben en jij wel…)
Ook niet verwonderlijk is dat jij dat waarschijnlijk niet met mij eens bent en daarom kunnen we vervolgens nog heel, heel erg lang dat ‘spelletje tussen mensen’ blijven spelen.
Je ziet het verhoudingsgewijs erg váák in relatie-problemen (je kan zelfs zeggen dat er relatie problemen door ontstaan).
“Ja, maar jij!…” en inderdaad, dan puntje puntje puntje want daar kan je van alles invullen. Lang niet altijd on-invoelbaar hoor, daar niet van. Maar het vervelende is dat het ge-ping-pong met schuld voor het oplossen van de relatieproblemen compleet zinloos is…
Nog nooit heeft er iemand met bevrediging kunnen zeggen dat ie z’n “huwelijk ‘gewonnen’ heeft”. Niemand kan zeggen dat ie de partner tot een aantrekkelijke partner heeft beschuldigd.
En -al wordt het bij verslaving regelmatig geprobeerd- nog nooit heeft iemand “zichzelf ‘gezond’ geschaamd!”
Waar vecht je voor?
Laten we even realistisch zijn. Als je zegt dat een ander schuldig is aan al jouw missers, aan alle dingen die jij fout gedaan hebt… Wat heb je dan gewonnen?
Als je daar over nadenkt: niets!
Ja, je hoeft je eventjes niet schuldig te voelen. Sterker nog, je kunt effe opgelucht adem halen omdat het niet aan jou ligt… Big deal! Maar ondertussen heb je wèl dus gezegd dat jij een hulpeloos mens bent die volledig door de ander bepaald wordt. Want “tja, wat ik fout deed, dat was de schuld van de ander!”
Ik breng even in herinnering dat aardige Hollandse spreekwoord:
“Als je naar een ander wijst…
dan wijzen er drie vingers naar jou zelf”
En schuld kaatst terug
Als een ping-pong balletje. Je bent misschien even van je schuld af. Maar niemand is vervolgens blij met schuld. Als je schuld krijgt dan wil je er van af.
Dus als je iemand schuld gééft dan zorg je er daarmee voor dat die persoon zal proberen om die schuld ook weer elders neer te leggen.
Je ziet het nog wel eens bij van die tussenmanagers die proberen om de schuld naar beneden door te schuiven. Ze maken eerst een papieren werkelijkheid en beschuldigen vervolgens de mensen die het werk doen dat ze niet aan die werkelijkheid voldoen. Dus wat gebeurt er op hun afdeling?
Je ziet het telkens weer gebeuren bij een dergelijke bedrijfscultuur: Mensen moffelen fouten weg zodat die fouten blijven groeien. Mensen benoemen hun fouten niet meer zodat hun collega’s dezelfde fouten blijven maken. Er worden mensen ziek omdat zij niet zo goed zijn in het politieke spelletje zodat de afdelingsfouten zich schijnbaar rond hen verzamelen. Dan treiteren we zo iemand er met z’n allen misschien uit, of we zwijgen terwijl het gebeurt omdat we bang zijn dat we de volgende worden… om vervolgens te merken dat een volgende collega het laagste punt is geworden waar de fouten als ping-pong-balletjes naartoe rollen.
Ik wil van mijn schuld af dus ik speel’m naar jou. En jij wilt van jouw schuld af dus je speelt ‘em naar mij… Wordt al duidelijk waar m’n term “schuld-ping-pong “vandaan komt?
Mensen zijn op een gegeven moment drukker bezig om hun fouten naar een ander te verhuizen dan met het werk te doen dat ze eigenlijk zouden moeten doen. Mensen zijn op een gegeven moment harder bezig om zich in te graven in veiligheidsprocedures en ‘regeltjes’ “zodat zij niks fout hebben gedaan”. En ondertussen is iedereen ongelukkig (behalve misschien die ene manager die zich erg goed zit te voelen over z’n papieren werkelijkheid, terwijl ondertussen het bedrijf instort onder zulk ‘leiderschap’). Ik heb het van nabij zien gebeuren.
En de mensen die hun hart bij hun werk hebben liggen? Die worden ziek of vertrekken naar elders.
De uitweg
Wat ik altijd benoem: “ieder onderwerp waarover je kan praten in termen van schuld, daar kan je ook over praten in termen van verantwoordelijkheid”. En dat maakt een wereld van verschil.
Verantwoordelijkheid, dat is iets dat de meeste mensen wel willen hebben. En als je iemand vraagt om verantwoordelijkheid voor iets te nemen (en je geeft ‘m ook de mogelijkheden en de ruimte daartoe), dan is de kans véél groter dat iemand in actie komt, ineens. Schuld maakt dat je jezelf in angst terug wilt trekken op veilige stellingen. Verantwoordelijkheid delen maakt dat je in beweging komt. Dat geld in het bedrijfsleven, dat geldt zeker in relaties.
“Ja, maar… (overigens de eerste twee woorden van 95% van alle schuld-toewijzingen) die ander geeft mij de schuld!”
Krijgen of nemen
Over schuld zeg ik altijd:
“schuld” kan je beter nemen dan dat je ‘m krijgt!
Dus als iemand begint te zeggen dat jij ergens de schuld van bent? Benoem gelijk dat je begrijpt dat iemand jou de schuld van iets geeft. En probeer dat dan ook nog even te onderbouwen waarom iemand dat zou kunnen denken. Dan kan je namelijk ineens door met. “ik wil best de schuld nemen hoor… we komen daar alleen niet verder mee. Dus ik wil het graag even hebben over de verantwoordelijkheden… Wie neemt welke verantwoordelijkheid hier in zodat we hier uit komen?
Je kan dat opvolgen met verantwoordelijkheden die jij graag zou willen hebben of verantwoordelijkheden die je graag bij een ander zou willen leggen omdat die er beter in is. Heel belangrijk om het ook even te benoemen wie je denkt dat bepaalde verantwoordelijkheden zouden moeten delen, omdat je daarmee verder komt, eerder elkaars fouten ontdekt en kan verbeteren.
‘Politics’ are killing
Natuurlijk heb je mensen die heel goed zijn in ‘politics’. Zelfs mensen die bereid zijn om hun eigen positie in het gevaar te brengen om maar niet ‘de schuldige’ te zijn. Die zijn gevaarlijk.
Je moet je afvragen of je daar mee samen wilt werken. In mijn eigen leven ben ik wel blijven werken ‘for the good cause’ bij mensen die zo weinig mogelijkheden hadden om boven zichzelf uit te stijgen dat ik achteraf gezien veel beter eerder ontslag had kunnen nemen. Hun managementstijl bracht toch het enige voort wat die management stijl voort kan brengen (namelijk stilstand of teloorgang) en ik werd er ziek van. Dus ik raad je aan om er even bij stil te staan of je nog wel wilt samenwerken.
John Lennon
En anders kan je altijd nog de spreuk van John Lennon gebruiken.
“What If There Was A War But Nobody Came?” ~ John Lennon
Heel helder kan je zeggen: “Het heeft zo weinig nut om over schuld te praten. Ik zou het graag hebben over verantwoordelijkheden…” Gewoon niet mee doen als er iemand over schuld begint…
“Sorry, nou lijkt het alsof je met schuld-toewijzing bezig bent, maar daar komen we zo weinig verder mee. Welke verantwoordelijkheid vind jij dat ik had moeten nemen? Wanneer is me die verantwoordelijkheid gegeven en welke resources heb ik gehad om die verantwoordelijkheid ook op te kunnen pakken.” (en nee, daar moet je dus niet een verkapte schuldafwijzing van maken) “Als we nou voor de toekomst afspreken dat ik … en dat jij … en dat we samen …”
Ik hoop dat dit je helpt om in jouw liefdes relaties en in jouw werk relaties prettiger samen te werken, prettiger samen te leven.
En als jullie op zoek zijn naar iemand die jullie helpt om op een aardige manier over verantwoordelijkheden te praten in jullie relatie(s) of in het team, meem even contact op met me*. Ik help je graag.
Hans West
Voor het stellen van vragen +klik hier+
Contact pagina: +klik hier+
of reageer hier:
Als je aanvullingen of opmerkingen hebt: plaats hieronder een reactie…
westcoachingblog.wordpress.com 
5 Reacties op “Wat is schuld-ping-pong, en hoe stap je daar uit?”