Volwassen relaties en vormen van hechting in de jeugd -02-


the Quick Version

De realiteit is dat niet veel kinderen ‘secure’ zijn opgevoed. Door onveilige ouders, door ziektes, door diagnoses, door botte pech…
Voor een ‘insecure’ opgevoed kind is de kans groter dat er onzekerheid en onveiligheid bestaat over de verbindingen met andere mensen, ook later in het volwassen leven. En de reactie op onzekerheid , die verschilt van de één met de ander. Daarom zijn er ook verschillende vormen van insecure relationships” die we hier gaan bekijken.
Zodat wij niet keer-op-keer hoven mee te maken dat ons wantrouwen in relatie maakt dat wij ook als volwassenen nog steeds ‘insecure’ zullen reageren in ‘relatie-situaties’.


Hoe dan? Lees:

the Longer Version

Volwassen relaties en vormen van hechting in de jeugd
Deel 02


Insecure hechtingen

Insecure hechten, daar heb je verschillende versies in: aan de ene kant heb je de mensen met een ‘avoidant’ (vermijdende) reactie zullen hebben op contact en relaties, aan de andere kant heb je de mensen die veel meer ‘anxious’ (angstig) zullen reageren in relaties.
En daar tussenin zit natuurlijk een grote ‘mixed bag’ van mensen die tussen deze twee uitersten heen en weer kaatsen, onder andere omdat zij hun eigen angsten helemaal niet (h)erkennen.

Groepen die hierin wel genoemd worden zijn:

Avoidant (vermijdend) gehechte mensen, die vinden het eigenlijk vrij lastig om dingen zelf te willen. Die hebben liever dat ze dingen ‘moeten’: “Ik ‘moest’ wel want anders zou ik haar pijn doen”, “ja, dat is mijn rol nou eenmaal”, “daar was ik wel toe verplicht”. Het voelt kwetsbaar en persoonlijk om dingen voor jezelf te wensen. Dan is ‘moeten’, ‘verplicht zijn’ of ‘niet anders kunnen’ veel… ‘prettiger’ (lees: makkelijker).

Fearful avoidant (angstig vermijdend) is natuurlijk een mengvorm. “ik wil wel dichtbij jou zijn maar wat nou als je me pijn zou doen?” die mensen zijn zo druk met de pijn die je mensen zou kunnen doen dat ze eigenlijk niet zo goed toe komen aan het hebben van een relatie. Ze hebben de neiging om partners te wantrouwen en zichzelf ook niet als volwaardig te zien, maar juist als kwetsbaar en makkelijk te verwonden.

Dismissive mensen gaan nog een stapje verder. Die hebben niet “mensen niet nodig”, die willen gewoon helemaal geen contact. In ieder geval niks intiems, of met van die kleffe gevoelens enzo. “Ik steun gewoon liever niet op jou, ik kan het zelf wel!”, “close relaties heb ik niet nodig”.
Vroeger dacht men in de therapiewereld wel dat mensen die met non-monogamie bezig zijn dus altijd ‘dismissive’ of ‘avoidant’ zouden zijn maar dat slaat nergens op. Je hebt wel van die ‘players’ op basis van onzekerheid maar die zie je juist minder in de swingers-scene of in de polyamorie-scene. Die zie je juist in de ‘normale’ kroegen want dan hoeven ze niks over zichzelf te zeggen en hoeven ze zich alleen te verdiepen in de de podcast die gaan over ‘de game’ (het versieren van vrouwen en mannen). Als je beter kijkt dan is dit natuurlijk nonsense. Polyamorie dwingt je juist om genuanceerd over je gevoel na te denken èn te praten.

Anxious (angstig) gehechte mensen die zullen veel meer vanuit -je voelt hem al aankomen-angst reageren. Ze zullen willen voorkomen dat iets mis gaat lopen: “ik was bang dat je anders… “, “anders was je misschien…”, “je moet er toch niet aan denken dat…” Die zullen het soms ook lastig vinden om wensen te hebben in een relatie, want stel je voor dat een partner die wensen niet leuk zou vinden… En het is natuurlijk nog veel lastiger om grenzen te hebben, want stel je voor dat mensen jou zouden verlaten omdat jij niet toegeeft aan al hun wensen?

Anxious preoccupied (angstig in beslag genomen) is ook een vorm die beschreven wordt. Daarbij houdt de angst je bezig, misschien nog wel meer dan de relatie. “Ik wil wel relatie met jou maar ik ben bang dat ik niet genoeg krijg of dat jij weer vertrekt!” Wanneer jouw angst voor scheiding het plezier van de relatie overstijgt dan wil je uiteraard voortdurend weten waar jouw partner is, voortdurend controleren waar jouw partner heen zou kunnen gaan, eventueel. Kortom, je leeft in een angstige toekomst vol verlating en niet meer in het nu waarin je op dit moment een relatie hebt met jouw partner(s).

Disorganised is een andere vorm van insecure gehechte mensen, die zitten tussen ‘anxious’ en ‘avoidant’ in staat. Of misschien beter gezegd: die daartussen heen-en-weer kaatst.
Van de ene kant naar de andere kant: “soms voel ik niks en weet ik ook niet dat ik iets zou kunnen voelen terwijl de hele wereld ziet wat ik eigenlijk voel”, “soms (als de angst door mijn verdedigen heen breekt) dan voel ik alleen maar angst en kan ik alleen maar bezig zijn met de dingen die deze angst zouden kunnen wegnemen.”
Aan de ene kant ben ik zo bang dat je me verlaat. Aan de andere kant rot je dan nu maar op! (want als ik je weg stuur hoef ik niet bang te zijn verlaten te worden.

‘Avoidant’, ‘Anxious’ èn ‘Disorganised’ acties op contact zijn natuurlijk alle drie reacties die zich baseren op dat geleerde wantrouwen. “Ik zal alles voor je doen zodat je bij me blijft!” is een manier om schijnbaar ‘zeker’ te zijn dat iemand van je zal blijven houden. “Nou dat kan mij toch niks schelen, dan rot je toch op!” is een manier om het ‘niet-pijnlijk’ te maken dat iemand je zou kunnen gaan verlaten. En het kaatsen tussen schijnzekerheid en angst is natuurlijk begrijpelijk als je voor jezelf niet zeker weet of jij wel de moeite waard bent (of je daardoor nou in een depri-mood terecht komt, of dat je dat nou bozig overschreeuwt)


Assen in reacties op onveiligheid

We kunnen dit als rijtjes uit ons hoofd gaan leren. We kunnen dit ook begrijpen in de verschillende assen waarmee we (in verschillende situaties) op onveiligheid reageren. De twee belangrijkste assen zijn waarschijnlijk:

  • De angst die we voelen
  • De mate van vermijding
  te veel vermijding  
 Dismissive Avoidant Fearful avoidant 
te weinig angst Securely Attached te veel angst
 Disorganised Anxious Preoccupied 
  te weinig vermijding  

En nu verder…

Als je dat leest dan klinkt het zo makkelijk als een hopeloos verhaal, terwijl dat zeker niet zo is. Natuurlijk heeft het verleden de neiging om zichzelf te herhalen als je er niet op let. Maar dat hoeft niet!

De oplossing ligt in het oefenen in relaties. Want dit is niet iets dat je zelf kunt gaan zitten oefenen in je uppie zodat het in de volgende relatie wèl goed zal gaan. Juist als je snapt dat je samen beetje-bij-beetje kunt werken aan het herstel van veiligheid en vertrouwen in relaties met de kaasschaaf-methode kan je plakje voor plakje proberen om wantrouwen en onveiligheid in relaties te herstellen.


Er valt veel te zeggen over dit onderwerp. dus vandaar zijn het meerdere posts:

Deel 1: een eerste inleidingDeel 2: wat meer zicht op onveiligheidDeel 3: en nu verder…
meerdere posts over dit onderwerp

Voor het stellen van vragen +klik hier+
Contact pagina: +klik hier+
of reageer hier:

Als je aanvullingen of opmerkingen hebt: plaats hieronder een reactie…



Plaats een reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te bestrijden. Ontdek hoe de data van je reactie verwerkt wordt.