the Quick Version
Er is de laatste tijd (m.i. terecht) veel te doen over “Hechting” als voorspeller van het verloop van jouw relaties. “Veilige hechting”, “onveilige hechting” het zou bepalend zijn (en is dat ook wel) voor jouw liefdes relaties, jouw werk relaties, jouw vriendschapsrelaties.
Nou zie je wat je altijd ziet bij interessante theorieën dat er een hoop mensen mee op de loop gaan. Persoonlijk ben ik een groot aanhanger van de “as good as it gets”-gedachte. Namelijk dat je allemaal best een beetje verknipt kunt zijn en toch nog heel aardig terecht kunt komen met elkaar als je jouw eigen makken een beetje kent en je Disney-fantasiën in check houdt.
Hoe dan? Lees:
the Longer Version
Volwassen relaties en vormen van hechting in de jeugd
Als je geluk hebt en het zit je mee in je leven dan heb je een opvoeding genoten waar in jij serieus bent genomen, als kind! …Niet een opvoeding waarin jij als kind de verantwoording had voor volwassenen, dat je voor ze moest zorgen in verband met hun diagnoses, hun taalbarrière of waarin jij ze uit de kroeg moest halen. Niet een opvoeding waarin de rollen van ‘Ouer’ en ‘Kind’ onduidelijk waren of omdraaaiden of dat je jouw broertje of zusje moest verzorgen. Niet een opvoeding waarin er grensoverschrijdingen waren (misbruik en mishandeling zijn natuurlijk nooit “secure”!), of een opvoeding waarin je alléén werd gelaten met jouw gevoelens. Maar een opvoeding waarin je als kink ook kind mocht zijn en waarin er redelijk voor je gezorgd werd en waarin de normale breukjes in het contact ook weer werden goed gemaakt door jouw opvoeders.
Natuurlijk ging je er als kind op uit om de wereld te ontdekken en ouders die ‘secure’ genoeg in hun vel zitten die weten: “ik weet dat je van me houdt en ik weet dat je wel weer probeert terug te komen”. In het begin zullen ze je dus een beetje in de gaten houden. Maar als de omgeving veilig genoeg is dan vertrouw je op een gegeven moment op de mogelijkheden van je kind en vertrouw je er op dat ie steeds weer terug zal komen van de (steeds langere) ontdekkingstochten. Natuurlijk zitten daar soms uitglijders in en dan peuteren we als ouder de steentjes uit de knietjes en dan zetten we een lapje op de scheur in de broek en dan gaan we het vervolgens hebben over de dingen die je ontdekt hebt en de zaken die je bezig houden en vooral de lessen voor de toekomst zodat je niet nodeloos wegglijdt.
Op niveau -dat kinderlijk genoeg is- kan je het als ouder ook hebben over de dingen die jou als opvoeder bezig houden. Maar je kinderen zijn daarbij niet de oplossing, het is eerder zo dat ze op de hoogte gehouden worden zodat ze een beetje begrijpen waarom paps of mams ineens een beetje boos, bang, bedroefd of stressig is. En er wordt ze vooral ook duidelijk gemaakt dat het gevoel van papa of mama niet door hun komt, maar door situatie X (lees: dat zij niet de schuld zijn van die gevoelens want kinderen hebben de neiging om de wereld te begrijpen door alles naar zichzelf te trekken).
Gezond kinderlijk narcisme
Jonge kinderen hebben de neiging om zichzelf centraal te stellen bij alles. Dat is logisch en terecht, want zoals ik al zei, dàt is natuurlijk uiteindelijk de enige manier om te leren begrijpen welke invloed jij hebt op de wereld (en omgekeerd): “heeft wat er om mij heen gebeurd met mij te maken?” Darom is het heel belangrijk dat je als kind ook te horen krijgt dat je niet verantwoordelijk bent voor sommige dingen die gebeuren.“Ja, mama is even een weekje weg. Dat komt niet door jou maar dat is omdat mama ziek is en moet herstellen in het ziekenhuis (bijvoorbeeld) waar ze haar beter gaan proberen te maken. Morgen gaan we haar bezoeken in het ziekenhuis. Vandaag moet ze een beetje rust hebben om zo snel mogelijk beter te worden.”
Als je zulk soort dingen niet uitlegt aan een kind, dan heeft het al snel het idee “dat mama weg is omdat ik niet lief was gisteren”, of omdat “ik een onvoldoende hebt gehaald op school ” ofzo.
Een secure opvoeding geeft je een secure gevoel over jouw relatie met jouw ouders, en daardoor later een grotere kans op een secure gevoel over de relatie(s) met jouw partner(s)
Laten we wel zijn, er zijn heel weinig mensen die een dergelijke sprookjesachtige duidelijke opvoeding hebben kunnen genieten. Pa moet naar zijn werk, en ma trouwens ook, want anders kunnen ze de kinderoppas niet betalen. Oma is weer eens met haar eigen dingen bezig en opa zit net te vroeg op de dag wat te drinken in de tuin, en heeft minder aandacht etc. etc.
Laten we ons helder voor ogen houden. Niemand heeft een perfecte jeugd. Sterker nog, de kinderen van ouders die echt de hele tijd heel hard bezig waren om geen fouten te maken in de opvoeding, die krijgen vaak juist kinderen die zich niet gezien voelen maar die zich vooral ervaren als een projectje dat goed moet verlopen… en dat je in die zin dus als kind voor de gemoedsrust van je ouders zit te zorgen de hele tijd.
Foutjes horen erbij en zij ook helemaal niet erg als je ze maar een beetje probeert te herstellen, onderweg.
Kritiek op de heteronormativiteit van deze theorie
Even over naar aanleiding van dit sprookjesachtige dit voorbeeldje: de theorie van de attachment-theory is nog al heteronormatief in de beschrijvingen, inderdaad… Het gaat in de beelden bij de theorievorming vaak over een hetero-stel dat kinderen opvoedt, meestal zelfs behoorlijk expliciet over een moeder die de opvoeding doet. En dat is natuurlijk helemaal niet persé nodig. Maar een polycule, of een dorp als basis voor een opvoeding en primaire binding, daar wordt niet vaak over gesproken. Een alleen-opvoedende ouder wordt al nauwelijks benoemd in de theorie. Dus daarmee wordt er minder gekeken naar de mogelijkheden van niet-Europese leefgemeenschappen en families, over polycules en andere samenleef-vormen.
Maar als je daar omheen leest en oog houdt voor de benadering van het kind door de opvoeders (wie of wat dat ook zijn: buren, metamours, mannen, vrouwen, en alles daartussenin). Dan zit er wel een hoop waardevols in deze theorie.
Ik denk dat de mensen die vanuit de attachment-theory werken met klanten met anders-dan-gebruikelijke relaties hier rekening mee moeten houden. Maar als de bindings-figuren niet eng worden gedefinieerd dan denk ik dat deze theorie erg goed bruikbaar is in de therapie van personen en in de therapie van relaties.
Het gaat vooral over betrouwbaarheid en vertrouwen tussen opvoeder en kind, het gaat over “er zijn” op momenten dat dit kind het nodig heeft.
Als die veiligheid er niet heeft kunnen zijn
De realiteit is: veel kinderen zijn niet(!) ‘secure’ opgevoed. Door onveilige ouders, door ziektes, door diagnoses, door botte pech…
Dat betekent niet dat zij later niet gelukkig kunnen worden. Maar het betekent wèl dat zij toch wat minder vertrouwen hebben in de band met andere mensen. Waar voor een ‘secure’ opgevoed kind een verbinding met andere mensen vertrouwd kan voelen -een liefdesrelatie, een werkrelatie, een vriendschap-…
Voor een ‘insecure’ opgevoed kind is de kans groot dat er onzekerheid en onveiligheid bestaat over de verbindingen met andere mensen, ook later in het volwassen leven. En de reactie op onzekerheid , die verschilt van de één met de ander. Daarom zijn er ook verschillende vormen van “insecure relationships”. Daarbij is de kans best groot dat zij keer-op-keer meemaken dat hun wantrouwen in de relatie maakt dat zij ook als volwassenen nog steeds ‘insecure’ zullen reageren in ‘relatie-situaties’.
Er valt veel te zeggen over dit onderwerp. dus vandaar zijn het meerdere posts:
| Deel 1: een eerste inleiding | Deel 2: wat meer zicht op onveiligheid | Deel 3: en nu verder… |
Voor het stellen van vragen +klik hier+
Contact pagina: +klik hier+
of reageer hier:
Als je aanvullingen of opmerkingen hebt: plaats hieronder een reactie…
westcoachingblog.wordpress.com 