Vergeven is het werk(!)woord dat komt vóór vergiffenis – een HowTo

---

the Quick Version
Vergeven is het werkwoord dat hoort bij “Vergiffenis”.
Een beladen woord. Gewoon gelijk al, omdat vergeven niet gemakkelijk is en dan ook nog een keer extra door de onhaalbare verwachtingen en de zoete Disney-sausjes die er o.a. vanuit het Christelijk denken overheen zijn komen te liggen in onze cultuur. Alsof het iets zou zijn dat je ‘vanzelf’ kan laten gebeuren als je het maar voldoende zou willen… NOT!
Daarom merken we telkens: vergiffenis is niet zo haalbaar, als je het werk niet doet dat er bij “vergeven” hoort.

---

Hoe dan? Lees:

Vergeven is het werk(!)woord dat komt vóór vergiffenis – een HowTo

–

“Vergeven” is het werk(!)woord dat komt vóór vergiffenis – leesvoer

Emoties 01: Over Emoties en Gevoelens

---

Photo by Andrea Piacquadio on Pexels.com

the Quick Version
Er zijn veel meningen en gedachten over ‘emotie’. Vanuit de psychologie zijn er ook best veel theorieën over die mijns inziens lang niet altijd hout snijden, sterker nog: er zijn in mijn ogen een aantal therapeuten die -volgens mij op basis van angst voor emotie- enorm ontkennende gedachten hebben over emotie. Gedachten die soms behoorlijk oordelend uitpakken voor hun cliënten die hun emoties zouden moeten kunnen beheersen door “gewoon anders te denken”…
Ik probeer hier meer over emotie te zeggen: over de logica ervan, over het voelen ervan en over de omgang er mee.

---

Emologie: De logica van Emoties

Wat dan? Lees:

Volwassen relaties en vormen van hechting in de jeugd -02-

---

the Quick Version

De realiteit is dat niet veel kinderen ‘secure’ zijn opgevoed. Door onveilige ouders, door ziektes, door diagnoses, door botte pech…
Voor een ‘insecure’ opgevoed kind is de kans groter dat er onzekerheid en onveiligheid bestaat over de verbindingen met andere mensen, ook later in het volwassen leven. En de reactie op onzekerheid , die verschilt van de één met de ander. Daarom zijn er ook verschillende vormen van “insecure relationships” die we hier gaan bekijken.
Zodat wij niet keer-op-keer hoven mee te maken dat ons wantrouwen in relatie maakt dat wij ook als volwassenen nog steeds ‘insecure’ zullen reageren in ‘relatie-situaties’.

---

Hoe dan? Lees:

Over de relatie tussen de Ooievaar en de Mol

---

the Quick Version
In relatie coaching is het een onderwerp wat je regelmatig tegen komt: het “trekken” en het “prikken” aan de ene kant tegenover het “terugtrekken” en het “wegduiken” aan de andere.
Het is iets dat makkelijk ontstaat in relaties en iets dat nog makkelijker verder uit de hand loopt als je de dynamiek niet samen in de gaten krijgt èn in de praktijk leert hanteren.

---

Hoe dan? Lees:

De Alarm-emotie(s)

---

the Quick Version
Wat ik elders al zei: emoties hebben een gevoel met een lading en een richting en ze krijgen een label.
En de simpele gedachte is: Als nou bij PTSS een bepaalde prikkel uit de buitenwereld ineens héél veel lading veroorzaakt op een lager niveau in ons brein waardoor we -behoorlijk automatisch- van allerlei gedrag laten zien voor we daar nog over na konden denken… Zou zoiets ook niet kunnen zijn voor dingen in de binnenwereld? Concreter: zou het niet zo kunnen zijn dat bepaalde emoties, behalve hun eigen lading, ineens héél véél extra lading veroorzaken?

---

Hoe dan? Lees:

De ‘Piramide van West’ (gejat van Maslow)

the Quick Version
[Maslow] beschreef hoe de behoeftenpiramide van een mens begint bij zaken als lichamelijke veiligheid en hongers en dorst (en ik breng hier even in herinnering dat verslaving gezien kan worden als een soort nieuwe ‘honger’ in het zenuwstelsel) en dat je pas aan andere behoeften toekomt als die basale behoeften bevredigd zijn. Pas als je jouw buik vol hebt komt er meer behoefte aan een dak boven je hoofd en abstractere dingen als “veiligheid”. Pas als die behoeften bevredigd zijn kom je toe aan behoeften als cultuur, ontwikkeling en zelfverwerkelijking.

---

Hoe dan? Lees:

Over emoties

Er is best een hoop onbegrip over “emoties”.
Daarom leg ik in mijn werk vaak uit hoe emoties werken in de praktijk aan de hand van de
* Lading,
* Richting en
* Label van emoties

the Quick Version
Een emotie is iets dat op meerdere niveaus tegelijkertijd ‘leeft’, in verschillende dimensies van jouw bestaan, op hetzelfde moment. Dus ja, je kunt er ook met totaal verschillende ‘brillen’ naar kijken. Is een emotie iets dat je voelt, is een emotie een manier van denken, is een emotie een lichamelijke reactie (en daarmee misschien een lichamelijk gevoel)? Maar wat als jij je nou die lichamelijke reactie niet bewust was?
Ontstaan emoties voordat je er over nagedacht hebt of zijn het de gedachten die emoties maken?
Die totaal verschillende manieren van kijken zorgen er in mijn ogen ook voor dat er zulke heftige discussies zijn over wat emotie nou eenmaal is, waar het vandaan komt, wat de volgorde is op de verschillende plekken in ons zenuwstelsel, enzovoort, enzovoort.

Ik ga niet in één post proberen om hier het allerlaatste te vertellen over emoties. Daar zijn boeken over volgeschreven dus er is altijd méér over te zeggen. Ik probeer het juist praktisch te houden en het bruikbaar uit te leggen.

---

Hoe dan? Lees:

Vergeven is het werk(!)woord dat komt vóór vergiffenis

---

the Quick Version
Vergeven is het werkwoord dat hoort bij “Vergiffenis”.
Een beladen woord. Gewoon gelijk al, omdat vergeven niet gemakkelijk is en dan ook nog een keer extra door de onhaalbare verwachtingen die er vanuit het Christelijk denken overheen zijn komen te liggen in onze cultuur. Alsof het iets zou zijn dat je ‘vanzelf’ kan laten gebeuren als je het maar voldoende zou willen. Daarom merken we telkens: vergiffenis is niet zo haalbaar, als je het werk niet doet dat er bij “vergeven” hoort.

---

Hoe dan? Lees:

Vergeven is het werk(!)woord dat komt vóór vergiffenis – een HowTo

–

“Vergeven” is het werk(!)woord dat komt vóór vergiffenis – leesvoer

Teleurstelling in jouw partner 03

---

the Quick Version
Relaties zijn soms bar ingewikkeld. En teleurstelling hoort daar helaas gewoon bij.
Dat zouden we allemaal graag voorkomen maar dat is helaas niet zo realistisch. Dat klinkt een beetje zwartgallig maar ik leg in deel 01 uit waarom.
En er is over te praten in je relatie. Daar heb ik het over in deel 02 en deel 03.
Zodat je eigenlijk ook kunt voorkomen wat er in deel 01 beschreven is.

In deel 03 staan de laatste drie stappen (van de 5) in de bespreking van jouw gevoel van jouw teleurstelling.
In een latere follow-up staan de dingen die je daartegen kant doen. Want ik zou het jammer vinden als deze opsomming je hopeloos zou stemmen.

---

Hoe dan? Lees:

Teleurstelling in jouw partner 02

---

the Quick Version
Relaties zijn soms bar ingewikkeld. En teleurstelling hoort daar helaas gewoon bij.
Dat zouden we allemaal graag voorkomen maar dat is helaas niet zo realistisch. Dat klinkt een beetje zwartgallig maar ik leg in deel 01 uit waarom.
En er is over te praten in je relatie. Daar heb ik het over in deel 02 en deel 03.
Zodat je eigenlijk ook kunt voorkomen wat er in deel 01 beschreven is.

In deel 02 staan de eerste twee stappen (van de 5) in de bespreking van jouw gevoel van jouw teleurstelling.

---

Hoe dan? Lees:

Teleurstelling in jouw partner 01

---

the Quick Version
Relaties zijn soms bar ingewikkeld. En teleurstelling hoort daar helaas gewoon bij.
Dat zouden we allemaal graag voorkomen maar dat is helaas niet zo realistisch. Dat klinkt een beetje zwartgallig maar ik leg in deel 01 uit waarom.
En er is over te praten in je relatie. Daar heb ik het over in deel 02 en deel 03.
Zodat je eigenlijk ook kunt voorkomen wat er in deel 01 beschreven is.

In deel 01 staan de valkuilen, in een latere follow-up staan de dingen die je daartegen kant doen. Want ik zou het jammer vinden als deze opsomming je hopeloos zou stemmen.

---

Hoe dan? Lees:

Fight, Flight, Freeze en andere F’s van de Polyvagal Theory 01

---

the Quick Version
Wanneer je als therapeut met mensen werkt dan ben je er aan gewend dat mensen echt soms heel vreemd doen. Daar zijn van allerlei redenen voor maar één van de redenen die de laatste tijd meer aandacht krijgt, die gaat juist over de manier waarop we gebouwd zijn, over de lagen in ons brein. En iedereen die mij een beetje kent dat ik dat al jaren gebruik als verklaring als we (ik ook natuurlijk) weer eens iets doen waarvan we achteraf denken: “dat was niet handig”. Hoe krijg je grip op die dingen?
Nou, begrip van de polyvagal theory helpt snappen waarom mensen reageren met Frenzy, Fight, Flight, Freeze (Fright) & Feign Death (& Fawn).

---

Meer weten? Lees:

Fight, Flight, Freeze en andere F’s van de Polyvagal Theory 02

---

the Quick Version
Soms kom je als therapeut een oud model tegen dat recentelijk is uitgebouwd, en waar je echt iets mee kunt. In relatie therapie, in trauma behandeling, in theorieën over kink, in behandeling van verslaving is deze polyvagal theory bruikbaar.
In deel 01* sprak ik over Frenzy, Fight, Flight, Freeze & Feign Death.
In dit deel ga ik iets meer op de implicaties in. Wat kan je er mee?
Eerst heb ik het nog even over twee minder bekende (Fright & Fawn) F’s die er wel een beetje bij horen. Maar sowieso is het de moeite waard om eens na te denken over dit soort half-aangeleerde reflexen of ‘hersenstam-reacties’ als jij in jouw leven tegen iets aanloopt uit het bovenstaande rijtje.

---

Meer weten? Lees:

Emoties: Het snappen van rouwen V2.0 – deel 03

Sociale Emoties: Rouw

Het rouw-proces is de vorige twee ‘afleveringen’ aan bod gekomen.
Deze derde aflevering gaat meer over de dingen die daarin mis kunnen gaan. Niet om met een vingertje te wijzen dat je het fout zou doen (want omdat ieder rouw-proces anders is, is dat niet zo maar te stellen).
Maar het helpt misschien wel om te begrijpen waar de ingewikkeldheid zit, als iets niet genoeg door loopt naar jouw zin.

Emoties: Het snappen van rouwen V2.0 – deel 02

Sociale Emoties: Rouw

Een blogpost van 20 jaar geleden ging over rouw. Daar zijn sindsdien wat nieuwe inzichten overheen gekomen maar vooral: het is weer actueel nu we nogal wat hebben los te laten. En dit tweede deel gaat (losjes) over de fases van rouw die Elisabeth Kübler-Ross beschreven heeft met enige aanvulling.
Waarom? Nou ik denk, als we wat uit de eerste fase van shock gezakt zijn dan denk ik dat we zo links en rechts wel het één-en-ander te rouwen gaan hebben. En de mensen die daarop zijn voorbereid zijn mogelijk emotioneel beter in staat om de veranderingen op te vangen die Corona als mondiaal trauma met zich mee brengt.
Want er is wel een hoop over rouwen te zeggen dat actueel is:

Emoties: Het snappen van rouwen V2.0 – deel 01

Sociale Emoties: Rouw

Omdat er toch wel een aantal dingen zijn veranderd (ook al is er veel hetzelfde gebleven sinds 2000 heb ik dit, mede naar aanleiding van Corvid-19 als ‘update’ geschreven van een blogpost van 20 jaar geleden.

Dezelfde vraag krijg ik nog altijd:
Hoe kom ik zo snel mogelijk van mijn verdriet af?
(Ik ben al zo lang verdrietig door dat verlies van <.X.> )
Answer:
Er is niet één antwoord op te geven… en we kunnen onszelf zelfs afvragen of we wel zo hard moeten proberen om “er zo snel mogelijk vanaf te zijn”…
Maar er is wel een hoop over rouwen te zeggen:

Deel 01	Deel 02	Deel 03
Algemene info over rouw en fases die je daarin kan herkennen	De fases van Kübler-Ross en aanvullingen daarop	De complicaties,  bij rouwen – inclusief de Corvid19-pandemie en dus getraumatiseerde rouw

Hoe werkt de “Escalatie-dans” in relaties – 02

---

the Quick Version
Gisteren* ging ik meer in op het theoretische verhaal onder de ‘escalatie-dans die je vaak in relaties zie gebeuren zonder dat mensen dat willen.
Vandaag geef ik een paar voorbeelden om beter te begrijpen hoe het de reactie op de reactie is die de escalatie maakt.
Want hoe vroeger je kan herkennen wat de ander nodig heeft, hoe vroeger je kan krijgen wat je zoekt.
Maar je kunt alleen maar doen wat je nog kunt doen…

Escalatie-dans 01 << (Theorie) <<

Escalatie-dans 02 >> (Voorbeeld) >>

---

Hoe dan? Lees:

Corona: wat moet je met al die zingeving?

---

the Quick Version
Mensen zijn altijd graag bezig met zingeving. Dat is een waardevolle ‘move’ die je met rottige ervaringen kunt doen om ze beter ‘verteerbaar’ te maken voor jezelf.

Ik zag het in mijn carrière het bij mensen met heftige ziektes als kanker, je ziet het bij PTSS, je ziet het in de behandeling van verslaving: als mensen stappen kunnen maken op het gebied van zingeving, dan is dat een belangrijke stap in de acceptatie / ‘heling’ van de shit die er soms op je af komt in een leven.

---

Hoe dan? Lees:

Hoe werkt de “Escalatie-dans” in relaties – 01

---

the Quick Version
Binnen een relatie kan de sfeer soms snel uit de hand lopen. Je doet allebei oprecht je best, maar toch gebeurt het telkens weer. Zeker als er ook nog eens extra druk is.
Dan doe je er verstandig aan om even niet alleen te letten op de inhoud van je woorden maar vooral eens te kijken naar de non-verbale kant van jullie “relatiedans”.

Escalatie-dans 01 << (Theorie) <<

Escalatie-dans 02 >> (Voorbeeld) >>

---

Hoe dan? Lees:

Wat is schuld-ping-pong, en hoe stap je daar uit?

---

the Quick Version
Een aandachtspunt in veel relaties is dat er veel met schuld wordt geschermd naar elkaar.
In het kort: je kan over alle onderwerpen praten in termen van “schuld”, of je kan over precies diezelfde onderwerpen praten in termen van “verantwoordelijkheid”. En dat maakt een wereld van verschil.

---

Hoe dan? Lees:

Hoe krijg je grip op gevoel?

---

the Quick Version
In het kort: geef woorden aan je gevoelens. Het is als het handvat van een koffer.
Een koffer zonder handvat, daar kan je er waarschijnlijk maar één van dragen. Als je koffers draagt met een goed handvat, dat stevig aan de koffer zit, dan kan je er wel drie tegelijk dragen. En dan plaats je ze ook makkelijker in het rek zodat je ze de één na de ander uit kunt pakken.

---

Hoe dan? Lees:

Het tekort… aan serotonine of dopamine? #verkoopverhaal

---

the Quick Version
Een vraag die ik op verschillende manieren krijg is:
Question:
Hans, Is het ergens mogelijk je gehalte serotonine of dopamine te kunnen testen. Of via een scan de activiteit te kunnen zien van wat je mogelijk tekort hebt oid?
Answer:
Alles is te doen natuurlijk, maar reguliere testen zijn nog niet zo makkelijk en niet goedkoop. Serotonone gaat nog wel* maar dopamine is best lastig.
Maar je kan waarschijnlijk het makkelijkst contact opnemen met jouw huisarts om even naar je bloed te laten kijken. Begrijp me goed, er zijn wel particuliere aanbieders van van allerlei tests maar vraag jezelf af of je eigenlijk wel in die valkuil van de chemische industrie wilt stappen.

---

Hoe dan? Lees:

Wat zijn de vicieuze cirkels in onze problemen?

---

the Quick Version
Vaak hoor ik van mijn klanten “Waarom hou ik daar nou niet gewoon mee op?!”
Maar eigenlijk is dat natuurlijk nauwelijks fair naar jezelf toe. Want problemen zijn vaak juist problemen omdat ze niet simpel in elkaar zitten en géén eenvoudige oorzaak=>gevolg oorzakelijkheid hebben. Het is juist vaak het karakter van de vicieuze cirkel die het ingewikkeld maakt. Vanuit de cognitieve gedragstherapie kennen we dat het verstandig kan zijn om dingen op te schrijven om ze inzichtelijk te maken. Maar vanuit de integratieve therapie stellen we toch graag minder dwingende schema’s voor en vragen we meer van onze klanten om daar zelf creatief over na te denken.

---

Hoe dan? Lees:

Angst (wat is het verschil tussen buiten en binnen?)

---

the Quick Version
Bij angsten voor de aspecten van onszelf verwarren we onszelf vaak door onvoldoende te letten op het verschil tussen “buiten” en “binnen”…
Weglopen is soms een goede optie voor angsten buiten ons, maar angst van binnen is een ander verhaal. In alle gevallen is het handig om stap voor stap aan de angst te werken.

---

Hoe dan? Lees:

4 tips van Esther Kluwer, Hoogleraar duurzame relaties

---

the Quick Version
Hoogleraar duurzame relaties Esther Kluwer, werkzaam aan de Radboud Universiteit, deed onderzoek naar de dingen die je kunt doen om langdurige relaties te laten bloeien en daar komen een paar nuttige tips uit die ook wetenschappelijk onderbouwd zijn. Wel zo prettig 🙂

---

Welke dan? Lees: