the Quick Version
Nee, niet tegen een gezamenlijke vijand. En ik bedoelde niet: “boosheid verblind”. Ik schreef het goed. Boosheid verbindt…
Het gevoel van boosheid lijkt zo prettig afstand te geven tussen jou en degene waar jij boos op bent… Maar… als je daar beter naar kijkt dan geldt da vaak juist niet!
niet voor boosheid als primaire, maar juist wel voor boosheid als secundaire emotie geldt:
boosheid verbindt je juist met degene waar je boos op bent
Meer uitleg? Lees:
the Longer Version
Boosheid
Laat ik eerst even uitleggen wat het verschil is tussen primaire gevoelens en secundaire gevoelens. Want mensen halen dat vaak door elkaar en daardoor ontstaat al gauw de grootste misverstanden. Over hoe het verstand sneller zou zijn dan het gevoel (echt niet: als jij een slang ziet dan ben je al achteruit gedoken nog voordat het signaal helemaal in je denkend brein is aangekomen) of over “dat je altijd naar je gevoel moet luisteren” (heus niet: het gevoel van “trek in een sigaret” bij een nicotineverslaving is niet iets waar je naar moet luisteren)
Primair gevoel
Het primaire gevoel is het eerste, directe gevoel dat ontstaat door een situatie of door een contact met iemand. Het kan te maken hebben met de person of de situatie, het kan zijn dat jij eerder soortgelijke dingen hebt meegemaakt en dat de oudere delen van jouw brein een patroon menen te zien (dat je mogelijk nog helemaal niet bewust herkent) maar je reageert.
Primaire gevoelens hebben, zoals alle gevoelens, een “actietendens”. Die term heb ik van Frijda (de Emoties) maar er zijn veel onderzoekers die dat is opgevallen. Emoties geven een ‘behoefte’ aan een bepaald gedrag. Door verdriet wil ik tegen iemand aan kruipen en getroost worden, door boosheid wil ik meppen, schoppen, slaan en bloed zien vloeien et cetera. Door angst wordt ik heel alert op alles wat ik voel en let ik heel breed op mijn omgeving of er ergens iets gebeurt. Bij boosheid wordt ik heel erg strak en smal gefocust. Bijvoorbeeld op dat bloed van mijn vijand dat ik graag zie en ik maak mij groot, enzovoort. Emoties nodigen een bepaald gedrag uit.
Emoties maken iets ook belangrijk, het geeft dingen een “gewicht”, een “lading”. Bij grote emoties kan die lading zo groot zijn dat het denken bijna onmogelijk wordt. Bij boosheid wil ik echt vergelding, bij verdriet wil ik niks meer doordat iemand mij wat heeft afgepakt dat ik nooit terug zal kunnen vechten, bij angst zal ik in paniek vluchten zonder dat ik nadenk of de vluchtweg nog wel vrij is, of je blijft verstrakt stil zitten als een dier dat vertrouwt op z’n schutkleur terwijl je echt véél beter had kunnen vluchten.
Secundaire emoties
Secundaire emoties zijn ook gevoelens, zonder meer. maar het zijn gevoelens die niet zozeer ontstaan over de dingen die er gebeuren maar meer door het filmpje dat wij er in ons hoofd van maken. Ons denkbrein projecteert een beeld op het filmdoek van onze hersenschors en ons oerbrein, ons beest in ons dat reageert op die projectie. Niet waar, dacht je? Dan moet je jezelf voor de lol eens drie minuten goed voorstellen hoe het is om een citroen te ruiken, doormidden te snijden, weer te ruiken en dan er langzaam maar dwars door het midden een hap uit te nemen… Negen van de tien mensen die genoeg fantasie heeft om te bedenken hoe dat zou zijn, die heeft het water in z’n mond staan… Heel handig als er wel een citroen was geweest, maar het was dus alleen maar een oefening om te snappen dat ons brein reageert op het plaatje van de werkelijkheid dat wij afspelen. Dat ons brein reageert op onze selftalk: “wat zeg ik tegen mijzelf, nog niet eens helemaal de inhoud van de woorden maar bedenk of je jezelf kunt horen praten tegen jezelf. Wat is de toon waarop je tegen jezelf praat.
Je kunt je voorstellen dat hier opnieuw de zelfde of juist een hele andere emotie door ontstaat.
De man die verlaten is, in eerste instantie enorm verdrietig maar al vrij snel heeft hij een verhaal in zijn hoofd hoe schofterig het wel niet is dat uitgerekend hij verlaten is. En je kunt je met zo’n verhaal -over die vrouw die hem verlaten heeft- goed voorstellen dat hij niet alleen boos is maar boos blijft. Misschien wel jaren.
Die secundaire emoties die kan je ook goed voelen en die hebben ook de neiging om gedrag te vragen, het zijn immers gewoon emoties. Maar het zijn wel de emoties die voorkomen uit de dingen die je tegen jezelf zegt in je eigen hoofd.
Primaire boosheid
Primaire boosheid is direct. Het is erop gericht om terug te krijgen wat lijkt te zijn afgepakt. Erop af en terugvechten is de eerste neiging.
Ik zeg niet dat je dat ook altijd maar moet doen. Maar het is wel goed om te onthouden dat dit gevoel is ontstaan, dat iemand iets heeft gepakt dat jou toebehoorde. Dat is iets om over na te denken, niet per se iets om gelijk ook maar uit te gaan leven. In onze maatschappij zijn we iets verder dan in de oertijd dus als we met oer-reacties er gelijk maar bovenop beginnen te meppen dan is de kans groot dat we er spijt van gaan krijgen.
Maar het is wel goed om te kijken naar kinderen. Kinderen kunnen heel, heel boos zijn. Maar het duurt niet lang. Een half uur later zijn ze weer aan het speken
Secundaire boosheid
Secundaire boosheid ontstaat dus uit de manier waarop je met jezelf praat over dingen. “Japie heeft dat gedaan, en dat had Japie nooit mogen doen, dit had mij nooit mogen overkomen en daarom moet ik alsnog terugkrijgen van Japie wat ie mij heft afgepakt. Mijn waardigheid, mijn zelf respect, mijn gevoel van veiligheid.. Japie moet mij dat terug gaan geven door te bloeden.
En je voelt hem al een beetje aankomen misschien. Japie was dus een dader (tenminste, als jij gelijk hebt) En daders hebben meestal niet zo heel erg de neiging om hun slachtoffers gelijk te geven. Dat was al niet zo toen ze van jou afpakten, wat jou nu zo boos maakt. En de kans is best aanzienlijk dat ze het nu al helemaal niet meer terug gaan geven.
Een verhaal van jaren…
Je voelt ’t al aankomen. Juist die secundaire boosheid maakt dat je iemand jarenlang belangrijk kan maken in je hoofd, kan maken dat je het gevoel hebt niet verder te kunnen tot er wraak is geweest om te vereffenen. Maar zoals telkens weer blijkt. Die vereffening valt tegen. Slachtoffers blijken helemaal niet zo opgelucht als hun dader de doodstraf heeft gekregen. NA de celstraf wil ik nog een straf en daarna nog iets meer. En het verlies blijft bestaan, want dat is immers waar je jezelf aan vastklampt dat je dat nog terug moet krijgen… of dat nou eigenlijk wel te bevechten is of niet.
En zo kan iemand jaren lang een centrale plaats in jouw brein innemen door jouw boosheid… boosheid verbindt je met de dader, inderdaad.
Je bent niet verantwoordelijk voor de tegenvallers in je leven… Maar je bent wel verantwoordelijk voor de dingen die je daarover zegt in je eigen hoofd.
Laat ’t gaan, laat ’t los
En sterker nog, als je er wat langer over nadenkt, hoe zou je nou die dader harder kunnen pakken?
Zou het niet zo zijn dat je ‘m (M/V) alleen maar harder terugpakt als je die persoon eigenlijk geheel onbelangrijk maakt in jouw leven, als je rouwt om wat je bent kwijt geraakt.
Daar heb je de dader niet bij nodig.
Als je begrijpt dat er mensen zoals die dader rondlopen en dat het mensen zijn die jouw aandacht en energie eigenlijk helemaal niet waard zijn. Paarlen voor de zwijnen…
Die aandacht en energie zou je kunnen gebruiken voor zo veel leukere en mooiere dingen. Daarvoor hoef je niet te vergeven, ofzo. Je zal alleen wel moeten loslaten wat je graag terug zou willen vechten.
Maar als je daar nou goed naar kijk…
IS het eigenlijk wel terug te vechten?…
Toegiftje
Ik kwam deze Youtube nog tegen die -op een heel andere manier- óók gaat over de manieren waarop jouw boosheid juist méé werkt aan de manier waarop je groep waar jij boos op bent hun boosheid naar jouw groep formuleert…
zie:
This video will make you angry ~ CPG Grey
Mocht u vragen willen stellen +klik hier+
contact pagina: +klik hier+
westcoachingblog.wordpress.com 
Eén reactie op “Boosheid verbindt zeg je?”