the Quick Version
Mensen met meer energie en vuur dan het landelijk gemiddelde hebben meer in toom te houden dan het landelijk gemiddelde.
Mensen die een vurig paard berijden hebben andere verantwoordelijkheden dan de berijders van een mak paard. Over het geheel genomen zijn zeker de charismatisch leiders en de ondernemers op allerlei niveaus mensen met meer vuur en vermogen tot passie dan veel van hun volgers of medewerkers.
Omdat we als mens vaak uit het oog verliezen dat andere mensen anders in elkaar zitten dan wijzelf, ontstaan daar wel eens toestanden door.
Dit verschil vereist wat extra aandacht voor sturing, voor uitlaat & training en voor onderhoud van zadel en teugels.
Aandacht voor de buik? lees:
the Longer Version
Laat duidelijk zijn dat het hier niet gaat over wasbordjes, sixpacks en al helemaal niet over de gezondheidsfrisco’s van appel en peervormen, binnenvet of buitenvet. het gaat over lust!.. (en daarmee komen natuurlijk al de vorige onderwerpen ineens aan bod).
terreinverkenning
Managers en ondernemers hebben regelmatig meer energie of minstens meer “drive” en “vuur” dan het landelijk gemiddelde. Overigens, dat de drive om dingen te doen en de energie waarmee je dingen kan doen twee verschillende dingen zijn, dat zien mensen vaak niet. Maar menig werker die met (dreigende) klachten van burnout kampt, die weet wel beter.
Het uitputten van de energievoorraad is één van de manieren waarop mensen door hun grotere drive in de problemen kunnen komen.
Een andere manier waarop we met regelmaat mensen in problemen zien komen dat zijn de nieuwsberichten over dingen die gebeuren met sigaren en jurkjes van een stagiaire als Monica Lewinsky, op misverstanden in hotelkamers die mensen chantabel maken zodat ineens hun internationale financiële carrière naar de vaantjes is.
Waarom loopt zo’n man een dergelijk risico?
“Was ’t dat nou helemaal waard?”
is een vraag die achteraf vaak een ander antwoord krijgt dan (vlak) tevoren.
Waar zit ‘drive’?
Een mens heeft, behoorlijk diep in zijn brein, gebaseerd op heel erg oud-evolutionaire neurologische structuren, een centrum zitten dat tot voor kort wel aangeduid werd met “genotcentrum”. Dat is natuurlijk ook niet he-le-maal onterecht omdat er ook wel wat lekker gevoel vandaan komt. Maar voor het begrip is het handiger om het aan te duiden met andere namen. Het wordt ook wel het “Can Do”-centrum genoemd of het “motivationeel circuit”. Ik noem het ook wel eens het voorpret-centrum. Het is een stukje van ons brein waar we de impuls vandaan halen om iets te verbeteren aan onze situatie: “het is niet eens dat ik mij niet goed voel maar als ik zus-en-zo zou hebben dan voelt het vast nog beter en ik denk dat ik er maar eens voor ga!”. Daar zitten de hongers, de zin om te eten, daar zit de zin in sex, drugs (en als je ervan houdt ook de zin in rock&roll).
Het is het dopamine aangestuurd evaluatiecentrum van alles dat lekker of aangenaam zou kunnen worden. Het is het stuk dat aandacht heeft voor van alles het stuk van ons brein waardoor we al helemaal zin in iets kunnen hebben, waarin al helemaal een lekker gevoel van “dat gaat vast leuk worden” ontstaat nog voordat er ook nog maar iets gebeurd is.
Inderdaad is dit ook het gebied dat door verslaving gekaapt kan worden en dan zie je inderdaad dat een verslaving zich vaak kenmerkt dat je heel veel zin hebt in “je ding” maar dat het eigenlijk vaak al binnen de minuut na gebruik tegenvalt. Dus het is niet zozeer het najagen van genot, het is een gebied dat je in gang zet om je situatie te verbeteren.
Als ik dat zo zeg dan zal voor een aantal ondernemers, uitvinders, charismatisch managers al wel duidelijk zijn dat zij daar iets van zichzelf kunnen herkennen. Want inderdaad, net zo goed als alle eigenschappen van ons brein, zal ook dit drive centrum van mens tot mens verschillen. Zo goed als de één van rust houdt en de ander van actie, zo goed als de één van rekenen houdt en de ander van tekenen, zo kan ook dit stukje brein sterker aangelegd zijn of zwakker werken.
verschillen en gevolgen
Sommige mensen die hebben niet zo veel drive, zijn makkelijk tevreden met wat er is en hebben niet zo de neiging om te verbeteren. Andere mensen die zien de verbeteringen waar hun hele omgeving nog niet eens het idee heeft gehad dat er ook maat iets ànders zou kunnen zijn.
Een sterker ontwikkeld drive-centrum zal ook maken dat je waarschijnlijk gevoeliger bent voor de verleidingen van kicks of voor vervoering, voor kinky seksuele prikkels die je met plezier zou kunnen uitleven of voor een smakelijke maaltijd met alles er op en eraan.
Begrijp me goed, ik zeg hier he-le-maal niks negatiefs (in ons Calvinistisch landje hebben voorgaande woorden al gauw een schaamte beladen bijsmaakje). Mensen met een goed ontwikkeld drive-centrum hebben er gewoon makkelijker “zin in” in de breedste zin van het woord. Dat kan zin in werken zijn, zin om iets uit te vinden en je te verliezen in de puzzel op het idee tot realiteit op te heffen, of het kan zin zijn in sport, of zin in het gezamenlijk vieren van succes. Dat kan zin zijn in een ski-vakantie of een weekje naar een warm land, leuk als je er geld voor hebt. Dat kan zin zijn in een avondje gokken of zin in kinky seks of andere vormen van plezier. Niks mis mee als je daar afspraken over hebt. Niks mis met een genotvolle smakelijke, zelfs copieuze maaltijd zolang er niet te veel ongezond vet aan de botten komt te hangen. Het kan zijn dat je ervan geniet om een ander te slim af te zijn, waar niks mis mee is zolang je het niet gaat gebruiken om werknemers te pesten.
Mensen met een leuk ontwikkeld drive centrum zullen ook vaak heel leuke mensen zijn om in de buurt te hebben. Inderdaad ondernemen zij dingen waar andere mensen hun TV op een volgend kanaal zappen, nemen ze eens een risico waar een ander zou zeggen “doe niet zo gek” en zullen ze dus ook vaker meemaken dat er ook wel dingen mis kunnen gaan, in de sfeer van het werk of in de sport of in de privé-sfeer. en.. het kan verzuren.
Het rijden op een vurig paard
Ik vergelijk het vaak met het rijden op een vurig paard. Sommige mensen rijden op een suffe knol die niet zo veel wil. “Het gaat niet hard en dat is uitstekend.” Maar als je mensen aan de ene kant van het gemiddelde hebt, dan zijn er ook mensen aan de andere kant van het spectrum.
Als je een vurig paard hebt dan zul je moeten zorgen dat je het regelmatig uit laat anders wordt het onbestuurbaar en gaat het bokken. Een enthousiast huisdier dat je in huis opsluit dat molt de bank, want het moet toch iets met z’n energie. Als je een hond niet dagelijks drie kwartier uitlaat dan wordt ie ongelukkig of zelfs vals naar z’n omgeving.
Dat is namelijk precies wat er gebeurt met ondernemers die een afdeling opzetten of een bedrijf van de grond trekken en als dat dan eenmaal loopt en het gaat een volgende bedrijfsfase in (dat is echt iets om soms eens even goed over te bomen of je daar werkelijk de consequenties wel van overziet) dan wordt het ineens een heel ander verhaal. Dan gaat de flex eruit, dan komt de strain om de hoek. Dan komt “de saai in de lucht te hangen”, soms.. en omdat je als vurig paard toch ergens je kicks wilt beleven.. dan doe je misschien wel eens spannende dingen die achteraf.. Dan ga je mogelijk op zoek naar een makkelijke uitgang en dan ga je jezelf ergeren aan een werknemer die niet helemaal in het rijtje past, misschien. Dan tref je jezelf aan terwijl je ineens aan het brullen bent terwijl dat toch niet helemaal bij je functie past. Net even meegenomen door je eigen gevoel omdat macht wel een lekker gevoel is.
Het is niet negatief om op een vurig paard te rijden als je er handig gebruik van maakt. Het is wèl belangrijk om de teugels goed te onderhouden en er een duidelijke grip op te houden. Dat wil niet zeggen dat de hele tijd het bit in de mondhoeken rukt, dat betekent juist dat je weet wanneer je de teugels moet laten vieren. Het is belangrijk dat je oefent in een goede zit en dat je zorgt dat je een stevig zadel hebt met goede singels zodat jij degene bent die op het paard blijft zitten, zodat het paard er niet zonder jouw sturing vandoor gaat.
Niet voor niets was er een spreuk in het midden van de vorige eeuw:
de groter de geest, de groter het beest
Niks mis met vurige paarden. Het geeft alleen wat extra verantwoording. Het wordt allemaal bijvoorbeeld pas negatief als je het probeert te ontkennen. “Nee die fase heb ik gehad”, “dat soort dingen doe ik niet meer”…
Natuurlijk kan het zijn dat je inderdaad die energie hebt gesublimeerd, naar een nieuw niveau getild hebt en er dus anderedingen mee doet. Maar het ontkennen van die vurigheid, van die drive maakt vaak dat ie er toch ergens uit wil. De wilde haren kan je hebben verloren, maar ben je werkelijk de streken vergeten?
Ergo
Wanneer je ondernemer bent, manager (vooral de charismatisch managers) dan is dit is iets om even over na te denken soms, wanneer jouw onderneming een nieuwe groeistap gaat maken bijvoorbeeld, wanneer een carrière stap in beeld komt: Als ik mijn kicks niet uit kan leven omdat mijn werkleven saaier wordt, of meer openbaar gewicht krijgt. Natuurlijk ben ik in staat om die functie inhoud neer te zetten. Maar wordt ik er ook gelukkig van? Gaar mijn vurigheid er niet voor zorgen dat ik domme dingen doe waardoor ik in de Peter’s Principle carrière val lijk te zijn gelopen. Misschien dat ik nieuwe verantwoordelijkheden aan wil gaan waardoor in mijn privé-leven de touwtjes worden aangetrokken.. Waar kan ik dan naartoe met mijn kriebels in mijn buik?
Wanneer je hier nog eens rustig over wilt praten met iemand die echt heel weinig veroordeeld, neem hier even contact op met Hans R.J.West
P.S.
Wanneer dit stukje alleen over mannen lijkt te gaan -omdat ik het inderdaad in de hij-vorm heb geschreven-: niks is minder waar. Ook al zie je inderdaad minder berichten in de media over dames die grensoverschrijdingen maken, ook bij vrouwen komt dit fenomeen voor.
Misschien zijn ze gewoon net iets meer ‘clever’ met de media, iets meer sociale intelligentie of toch nog altijd iets beter getraind in emotioneel zelfmanagement?